Laboratorium diagnostyczne

W naszym codziennym życiu bardzo często spotykamy się z pojęciem „laboratorium”, „wyposażenie laboratorium”, „analityka” i wieloma innymi pojęciami związanymi bezpośrednio lub pośrednio z szeroko pojętym laboratorium i technikami laboratoryjnymi.
Analiza w Laboratorium diagnostycznym

„Laboratorium” jest to pomieszczenie (lub zespół pomieszczeń) przeznaczone do przeprowadzania badań naukowych (pod kątem chemicznym, mikrobiologicznym, wytrzymałościowym itp.) lub analiz lekarskich. Laboratorium, to nie tylko pomieszczenie ale cała swoista jednostka organizacyjna, zespół wysoko wykwalifikowanych laborantów, zaawansowany sprzęt laboratoryjny i pomieszczenia w których przeprowadzane są analizy.

Laboratoria mogą być wielkości pojedynczych pokoi, jak i mogą stanowić cały zespół dużych pomieszczeń, a nawet wielkich hali. Istnieją jednostkowe laboratoria których rozmiary mogą być porównywalne nawet z miastami, jak np. laboratoria Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN.

Laboratoria to zazwyczaj dobrze wentylowane pomieszczenie / pomieszczenia o wymiarach od kilku / kilkunastu m2 do kilkuset m2. Laboratoria możemy podzielić ze względu na ich charakter, umiejscowienie, funkcje jakie pełni. Oprócz bardzo dobrej wentylacji (bo przecież pracuje się niejednokrotnie ze szkodliwymi substancjami) profesjonalne laboratorium jest wyposażone w specjalnie zaprojektowane i wykonane meble laboratoryjne oraz w specjalistyczny sprzęt i wyposażenie dodatkowe. Sprzęt i wyposażenie jest dobrane do charakteru laboratorium i typu przeprowadzanych badań.


Meble laboratoryjne – Danlab.pl
Rodzaje i kryterium wyboru laboratorium

Najczęściej spotykane laboratoria medyczno – chemiczno – biologiczne możemy podzielić na:
laboratoria analityczne

W laboratoriach analitycznych stanowiska pracy skupione są wokół wysoce specjalistycznej aparatury analitycznej. Aparatura analityczna może być różnych rozmiarów, od na stołowych urządzeń wielkości mikrofalówki do urządzeń o znacznych rozmiarach – nawet do kilku metrów wysokości. Ze względu na charakter i powtarzalność badań aparatura jest zainstalowana „na stałe”.
laboratoria syntetyczne

W laboratoriach syntetycznych przeprowadzane są głównie syntezy związków chemicznych. Ze względu na znaczną nieprzewidywalność efektów (zalanie żrącymi substancjami, wybuchy, pożary) zwykle nie umieszcza się sprzętu znacznej wartości. W laboratoriach syntetycznych podstawowym stanowiskiem pracy jest tzw. wyciąg laboratoryjny czyli dygestorium laboratoryjne. Wewnątrz dygestorium zainstalowana jest aparatura niezbędna do wykonania danej syntezy, zastosowanie wysoce sprawnego dygestorium zapewnia bezpieczeństwo pracy laboranta, ważne jest aby komora dygestoryjna była odporna chemicznie i pozwalała w sposób swobodny na operowanie wewnątrz. Ze względu na częstą zmienność badań i syntez zazwyczaj w tego typu laboratorium jest duża rotacja sprzętu.


Dygestorium – Danlab.pl
laboratoria „czyste”

W laboratoriach tego typu istnieje wysokie ryzyko zatrucia niebezpiecznymi związkami chemicznymi i zakażenia drobnoustrojami itp. W laboratoriach „czystych” wymagana jest kliniczna czystość, są one szczelnie odizolowane od pozostałych części budynku i otoczenia. Obowiązują tutaj ścisłe zasady bezpieczeństwa, które określają ubiór, poruszanie się oraz dozwolony czas przebywania. Wejście do laboratoriów czystych poprzedzone jest przez śluzy bezpieczeństwa, które gwarantują zabezpieczenie przed dostaniem się obcych substancji i mikroorganizmów; w śluzach dokonuje się zmiany odzieży, a w niektórych przypadkach również należy poddać się innych zabiegom jak np. naświetlanie UV. Laboratoria czyste to zazwyczaj wszelkiego typu laboratoria mikrobiologiczne, toksykologiczne czy radiologiczne.
laboratoria genetyczne

Laboratoria genetyczne specjalizują się w analizach DNA. Genetyczne laboratoria stosują metody badawcze takie jak PCR, real-time PCR, sekwencjonowanie DNA, mikromacierze DNA.

Obok laboratoriów medyczno – chemiczno – biologicznych bardzo popularnym typem laboratoriów są laboratoria przemysłowe, które mogą przyjmować postać małych laboratoriów do dużych hal np. hale w których wykonuje się zderzeniowe testy samochodów.

Kolejnym typem laboratoriów są laboratoria pomiarowe. W tego typu laboratoriach wykonywane są wszelkiego typu pomiary własności fizycznych oraz dokonuje się wzorcowań przyrządów pomiarowych. Zazwyczaj laboratoria pomiarowe posiadają wdrożony system jakości i są akredytowane przez wyspecjalizowane instytucje np. PCA (Polskie Centrum Akredytacji).


Wyposażenie laboratorium – Danlab.pl

Oczywiście możemy znaleźć laboratoria gdzie powyższy podział będzie zatarty, a techniki laboratoryjne będą się mieszać. W nauce dąży się do jak najdalej idącej automatyzacji i wyeliminowania czynnika ludzkiego. Na szczęście w laboratoriach to czynnik ludzki pozostaje cały czas najważniejszy, i to ludzie dokonują odkryć powiązując wiele danych z otaczającego nas świata i formując wnioski, które niejednokrotnie stają się odkryciami na skalę światową.