PRZEDRUK, oryginał dostępny pod adresem www
Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
Laboratorium z chemii organicznej
dla kierunku Biotechnologia
Politechnika Śląska (www)
Wydział Chemiczny (www)
Katedra Chemii Organicznej, Bioorganicznej i Biotechnologii (www)
Kierownik Katedry: dr hab. inż. Mirosław Gibas prof. Politechniki Śląskiej
Adres:
ul. B. Krzywoustego 4
44-100 Gliwice
– Odczynniki: 2-metylo-2-butanol, stężony kwas solny, MgSO4 bezw., wodorowęglan sodu.
– Skala: makro.
– Techniki: mieszanie, sączenie, DESTYLACJA.
– Zagrożenia: 2-metylo-2-butanol – palny, szkodliwy; stężony kwas solny – żrący; 2-chloro-2-metylobutan – palny, szkodliwy.
– Środki ostrożności: praca w okularach, w rękawicach gumowych pod wyciągiem. Należy pamiętać o odpowietrzaniu rozdzielacza.
– Przydatność: Czynnik alkilujący w reakcjach aromatycznego podstawienia elektrofilowego.
Orzymywanie 2-chloro-2-metylobutanu
W kolbie okrągłodennej umieszcza się 2-metylo-2-butanol 0,200 mola, dodaje stężonego kwasu solnego 0,600 mola. Mieszaninę reakcyjną umieszcza się na mieszadle magnetycznym i miesza się przez 45 minut, a następnie wprowadza się do rozdzielacza i rozdziela warstwy. Warstwę organiczną przemywa się wodą (10 cm3), dwoma porcjami 5% roztworu NaHCO3 (po 15 cm3) (UWAGA na wydzielający się CO2) i ponownie wodą (10 cm3), a następnie suszy się nad bezwodnym MgSO4 i oddziela środek suszący. Surowy produkt destyluje się pod ciśnieniem atmosferycznym przy użyciu krótkiej kolumny Vigreux zbierając frakcje o t.w. 83-85ºC. Otrzymano 14,0 g (0,131 mmola, 68%) produktu w postaci bezbarwnej cieczy.
– Odpady: Kwaśny roztwór wodny neutralizuje się ostrożnie stałym NaOH chłodząc neutralizowaną mieszaninę poprzez wrzucenie do niej kostek lodu. Po rozcieńczeniu wodą wylewa się ją do kanalizacji pod dygestorium. Przedgon i pogon wylewa się do pojemnika na odpady organiczne zawierające fluorowce. Uwaga: W obliczeniach uwzględnij, że kwas solny jest w postaci 34% roztworu wodnego. Przelicz ilości gramów 2-metylo-2-butanolu i 34% r-ru kwasu solnego na cm3.
